veiligheid op het water

SUP Domstad vind veiligheid op het water erg belangrijk. Daarom wordt er tijdens de lessen veel aandacht aan besteedt.
Op deze pagina wordt nog extra aandacht besteed aan veiligheid op het water. De tips zijn niet alleen handig voor de beginnend supper, maar zeker ook voor de meer ervaren supper!

Aandacht vragen voor veiligheid is niet bedoeld om mensen bang te maken, maar bedoeld om mensen bewust te maken van bepaalde risico’s. Als je weet waar de risico’s zitten, dan kan je je daar op voorbereiden en maatregelen nemen, om de risico’s zo klein mogelijk te maken

Er zijn eigenlijk 2 grote risico’s op het water: onderkoeling en verdrinking…. En daarnaast zijn er vele omstandigheden (aanvaringen, slecht weer, afdrijven door wind/stroming, etc) die je in de risico-positie kunnen brengen, waardoor je onderkoeld kan raken of kan verdrinken. Dit laatste kan alleen maar wanneer je luchtwegen in contact komen met water. En verder kan je ook simpelweg van je board vallen en ongelukkig terecht komen, waardoor je letsel oploopt.

Goed voorbereid op pad
– Waar moet je allemaal rekening mee houden als je een (grote) tocht gaat maken (op wat voor water, diepgang, getijde, stroming, weersomstandigheden, duur van tocht, eten, drinken, communicatie, ehbo, daglicht)
– Weet waar risico’s zitten! Waar kan iets mis gaan en hoe kan je je daar tegen beschermen. Bv bij risico op onderkoeling kan je jezelf beschermen door je goed (warm genoeg) te kleden. Waarbij je er rekening mee houd dat je kleding nat kan worden en verkeerde kleding zijn isolerende waarde kan verliezen. Door alle risico’s van je tocht te benoemen, kan je stapsgewijs ook afwegingen maken hoe je je tegen die risico’s kan beschermen. Het veiligheidsplan van de SUP school is ook op deze manier opgebouwd.
– Zorg dat mensen weten waar je bent en wat je gaat doen. En ga je op groter water, zorg dan dat je altijd met 2 of meer bent. Mocht iets mis gaan, zorg dan dat je kan alarmeren (via telefoon, marifoon, ernstvuurwerk, etc)
– Bepaal vooraf wanneer je een tocht niet door laat gaan. Zogenaamde go or no go momenten. bv bij onweer gaat de tocht niet door, en/of bij te weinig ervaren mensen, etc.
– Weet wat de regels zijn op het water, zowel landelijk als lokaal. Denk bij landelijk aan bijvoorbeeld de vaarregels, BPR, RPR. (zie hier voor een download-exemplaar) Wie heeft voorrang, hoe passeer je elkaar, etc. Suppers vallen onder de met spierkracht voortbewogen kleine bootjes. Die mogen niet zomaar op alle vaarwegen komen. Op plekken waar veel beroepsvaart is, zijn spierkrachtboten vaak verboden. Informeer je hier goed over. Bij lokale regels kan je nog te maken krijgen met bijvoorbeeld beschermde gebieden waar je niet mag komen (broedgebieden ofzo), of bijzondere gevaren zoals stromingen of vervuild water. Veel regels zijn met borden aangegeven, zoals bijvoorbeeld een invaarverbod. Zorg dat je de borden begrijpt en respecteert. Ze hangen er niet voor niets. In natuurgebieden wordt water waar je niet mag komen vaak afgeschermd met een balk (vaak zonder bord erbij). Ga dus ook niet voorbij zo’n balk.
– Na zonsondergang is verlichting op je board verplicht! Naast dat dit verplicht is, is het ook gewoon zeer verstandig om verlichting te voeren, zodat je door andere boten gezien wordt! Officieel moet dit een rondomschijnend wit toplicht zijn.

Het weer, de watertemperatuur en de juiste kleding:
Stand Up Paddle is een buitensport. Dit houd in dat we te maken hebben met verschillende weersomstandigheden. Bij de meeste weersomstandigheden kun je prima suppen, zolang je je daar maar goed op kleedt. Er zijn echter omstandigheden waarbij het onverstandig is nog het water op te gaan.

Bij ONWEER, of dreigende onweer, zal een les niet door gaan. We kunnen dan een nieuwe afspraak maken, òf, als het om korte buien gaat en de tijd het toelaat, de bui op een veilige plek afwachten. Wanneer de weersvoorspellingen dusdanig zijn dat onweer voorspeld wordt, zullen we dit altijd op dat moment laten weten en met je overleggen of we een les laten staan of verschuiven.

Te sterke WIND kan ook een factor zijn om een les niet door te laten gaan. Wind laat zich vaker wel wat preciezer voorspellen, al kan dat lokaal nog best afwijken. Windkracht 4 op een open vlakte is voor een beginnend supper al een te sterke wind. Zoek je de beschutting op in de stad, bv op de Oudegracht of Nieuwegracht, dan zou het mogelijk wel weer kunnen. Maar dit hangt dan weer af van hoe druk het verder is op het water, of je daar als beginnend supper kan/mag/wil komen. SUP Domstad werkt bij windvoorspelling met aantal knopen. Dit is een nauwkeurigere schaal dan Beaufort. De grens voor een beginnersles ligt ongeveer bij 14 knopen (4 Bft), maar dan mogen de windstoten niet boven de 22 knopen (5/6 Bft) uitkomen.

Bij REGEN kan in principe gewoon gesupt worden, zeker als het kleinere, korte buien zijn. Als er een flinke hoosbui is, is het natuurlijk niet zo leuk meer om op een board te staan en kan de bui afgewacht worden, of de les verschoven worden, mits daar de ruimte voor is. Ditzelfde geldt voor een hagelbui.

Bij VORST wordt er geen les gegeven, ivm ijsvorming en gladheid op het board. En vanwege grotere kans op onderkoeling wanneer iemand te water raakt.

KLEDING:
Goede kleding verkleind te kans op koude-shock en onderkoeling!
Lees ook dit artikel van december 2020!: Suppen en veiligheid – onderkoeling en koudeshock

– Bij een watertemperatuur van boven de 15°C is zwemkleding en/of sportkleding (liefst lichtgewicht en sneldrogende kleding), soepel zittende kleding, voldoende bescherming. Een wind/regenjasje kan fijn zijn om je te beschermen tegen afkoeling, wanneer het regent en/of nadat je in het water bent gevallen. Kleding dat veel water opneemt en kleding dat na onderdompeling zwaar en stug wordt, is niet geschikt om mee te suppen. Denk aan een spijkerbroek, dikke jassen, katoenen truien, etc.
Aan de voeten bij voorkeur waterschoenen of (oude) sportschoenen die nat mogen worden. Op blote voeten mag, maar kan kwetsbaar zijn, als je in het water valt en op iets scherps gaat staan. Houd er bij je kledingkeuze altijd rekening mee dat je in het water kan vallen, het blijft tenslotte watersport!
– Bij een watertemperatuur tussen 12º en 15ºC is ‘iets’ van Neopreen kleding verplicht. Een Shorty (een wetsuit met korte benen en mouwen) kan voldoende zijn om een eventuele koude-shock tegen te gaan (de eerste schrik in koud water). Echter, als de watertemperatuur dichter tegen de 12ºC aan zit en de weersomstandigheden ook aan de frisse kant zijn, zullen we je altijd aanraden een lang neopreen pak aan te doen. Houd ook hier weer een wind/regenjasje bij de hand.
– Bij een watertemperatuur onder de 12ºc spreken we van zeer koud water en moet je daar goed op gekleed zijn! Als je bij deze temperaturen een les wil, dan is dat nog steeds onder bepaalde omstandigheden mogelijk, maar zullen we je een advies op maat geven.
De watertemperatuur wordt regelmatig gemeten door de school zelf. Zie de homepage voor de actuele gegevens.

WETSUITS:
De school heeft inmiddels de beschikking over 4 wetsuits van 3/2mm. Dit zijn super stretch full suit neopreenpakken van het merk Cutback-Wetsuits.  Met Chest zip (ofwel een hoge rits) en getapte naden. Hierdoor komt er mindersnel water naar binnen (alleen via polsen, enkels en nek). De maten zijn L (2x) en XL (2x), zie ook de maattabel op de website van CutbackWetsuits. Maar dankzij het super stretch materiaal, geven de pakken ook aan kleinere mensen voldoende bescherming. En passen iets grotere mensen er ook nog wel in. Mochten je maten buiten de maattabel liggen, is het handig hier eerst even contact over op te nemen.
Heb je een eigen surfpak, dan is dat over het algemeen fijner om te dragen, aangezien dat vaak een betere pasvorm is.
En bij temperaturen (water) boven de 15 graden, is een wetsuit niet noodzakelijk en soms zelfs veel te warm. Maar hierover kan je altijd in overleg met de school.

Overigens heeft de Supboardshop nog een leuk artikel op hun site over suppen in de winter en de juiste kleding daarbij. Leuk om eens te lezen!

LEASH, ZWEMVEST OF REDDINGSVEST:
Wat moet je nu gebruiken? Wat is het verschil? Ze ondersteunen je allemaal om de kans op verdrinking te verkleinen!

Reddingsvest:
is een vest dat er voor zorgt dat je luchtwegen altijd boven water blijven, na een val ik het water. Dit kan een vast reddingsvest zijn, met foamblokken als drijflichaam verwerkt in het vest op zodanige wijze dat je luchtwegen altijd naar boven (naar de lucht) worden gedraaid. Deze geven vrijwel geen bewegingsvrijheid. Het kan ook een opblaasbaar vest zijn; half-automaat of vol-automaat. Een half-automaat moet je zelf activeren (je moet dus bij kennis zijn om dit te doen!), geeft veel bewegingsvrijheid totdat het is opgeblazen. En een vol-automaat blaast zich automatisch op na een val in het water (door een oplostablet of drukveer). Bewegingsvrijheid gelijk aan half-automaat, alleen bij half-automaat kan je nog in het water zwemmen, zonder dat deze zich opblaast.

Zwemvest: is een vest met een vast drijflichaam in verwerkt. Hoeft niet geactiveerd te worden. Heeft minder drijfvermogen dan een reddingsvest. Ondersteund bij het zwemmen. Houd een lichaam aan de oppervlakte van het water. Geeft matige bewegingsvrijheid, afhankelijk van het vest. Wordt bij veel actieve watersporten gebruikt.

Leash: is een koort (coiled of straight) dat jouw verbind aan het board. Daardoor kan het board na een val nooit bij jou wegschieten en heb je altijd een heel goed drijflichaam bij je, waar je op kan kruipen. Daardoor hoef je niet in het water te blijven met alle risico’s van dien.

Het gebruik van een reddingsvest heeft weinig meerwaarde, tenzij in combinatie met iets anders. Hoewel dit middel je luchtwegen boven water houd, is het niet praktisch. Het vaste reddinsgvest, daar valt niet mee te suppen. De vol-automatische gaat ook open wanneer het niet nodig is en je wel in het water valt. Een half-automatisch vest is te overwegen in combinatie met een leash bv, maar de meerwaarde lijkt klein. Je moet nog steeds bij kennis zijn om hem te activeren. Dan kan je wellicht ook wel terug op je board kruipen. En dat is altijd veiliger. Een zwemvest kan handig zijn. Maar zonder leash is je board nog steeds bij je vandaan, en blijf je dus veel langer in het water. De combinatie leash en zwemvest is misschien nog de meest veilige (en praktische) oplossing. maar gebruik altijd minimaal één van die twee.

Als SUP school maken we altijd gebruik van een leash!

zie ook https://www.nzkv.nl/ (ga naar downloads over waterveiligheid) voor heel veel interessante documenten. Geschreven voor kajakkers, maar in veel opzichten ook zeer nuttig voor suppers!

> aan deze pagina wordt nog verder gewerkt, dus zo nu en dan zal er weer nieuwe informatie bij komen<<